تاریخچه کوتاهی از شیرنی سنتی در ایران

در دنیا، شیرینی‌ها به عنوان یک خوراکی بسیار محبوب شناخته می‌شوند. در هر منطقه و کشور، بسته به تاریخچه و تمدن آنجا، انواع مختلفی از شیرینی‌ها یافت می‌شود. به عنوان مثال، یکی از شیرینی‌های سنتی با ریشه تاریخی در کشور ایتالیا، تیرامیسو (Tiramisu) است که قدمت بالایی دارد و در فرهنگ مردم این کشور جا افتاده است.
شیرینی‌های سنتی ایرانی نیز تاریخچه‌ای غنی دارند. شواهد نشان می‌دهند که سال‌ها قبل از میلاد مسیح، هخامنشیان با استفاده از انواع ابتدایی آرد و ترکیب آن با میوه‌های خشک یا استفاده از عسل برای شیرین کردن آن، اولین نمونه‌های شیرینی را تهیه می‌کردند. با گسترش ارتباطات با سرزمین‌های دیگر، ساسانیان انواع مختلف شیرینی را وارد ایران کردند. در این دوره بود که استفاده از ادویه‌جات در شیرینی‌ها آغاز شد.
نقطه عطف بعدی در تاریخچه شیرینی سنتی ایرانی، به زمان ورود اسلام بازمی‌گردد. با ورود فرهنگ اعراب و اسلام به کشور، فرهنگ غذایی ایرانی نیز دستخوش تغییراتی شد. شیرینی‌هایی مانند “باقلوا” و “کنافه” نزد ایرانیان محبوب شدند و شیرینی‌ها به عنوان نماد اصلی جشن‌ها و مراسم‌ها تبدیل گشتند. با اینکه در ایران دوران شیرینی‌پزی و انواع مختلف شیرینی‌ها جا افتاده بود، اما دوران طلایی شیرینی در ایران را می‌توان حکومت صفویه دانست. در این دوران، به علت شرایط اقتصادی و فرهنگی مناسب و ارتباط با بسیاری از تمدن‌های پیشرفته مانند عثمانی، مبادلات فرهنگی گسترده‌ای انجام شد. بسیاری از غذاها و شیرینی‌ها از فرهنگ‌های مختلف وارد ایران شدند و بسیاری نیز در داخل ایران توسعه یافتند. از معروف‌ترین شیرینی‌های این دوره می‌توان به “سوهان”، “زولبیا” و “نوقا” اشاره کرد.
تا دوران قاجار، بیشتر شیرینی‌های محبوب تمدن‌های اسلامی به سفره مجالس ایرانیان وارد شدند. از این دوره به بعد، شیرینی‌های اروپایی نیز وارد شدند و علاوه بر آن، شیرینی‌پزی شروع به صنعتی شدن کرد.
شیرینی‌های سنتی ایرانی دارای تاریخچه‌ای غنی هستند و در فرهنگ ما ریشه دوانده‌اند.

انواع شیرینی سنتی ایرانی

همان‌گونه که اشاره کردیم انواع زیادی از شیرینی‌ سنتی در ایران وجود دارد که طی تاریخ به فرهنگ ما اضافه شده‌اند. در این قسمت به معرفی چند مورد از محبوب‌ترین شیرینی‌‌های سنتی محبوب کشورمان می‌پردازیم:

کماج (کماچ)، شیرینی سنتی کرمان:

یکی از خوشمزه‌ترین و محبوب‌ترین شیرینی‌های سنتی شهر کرمان، کماج یا کماچ است. برخلاف بسیاری از شیرینی‌ها در دنیا، این شیرینی برای شیرین بودن به قند و شکر مصنوعی نیازی ندارد. کماج از خرمای تازه و بدون هسته تهیه می‌شود و تمامی شیرینی این خوراکی خوشمزه و سالم از همین خرما تأمین می‌شود. در کنار آن، گردو، دارچین، زنجبیل و خمیری تهیه شده از آرد سفید و مقداری روغن نیز در دستور پخت این شیرینی قرار دارند. نکته قابل توجه این است که کماج فقط مختص کرمان نیست و انواع مختلفی از این شیرینی با دستور پخت‌های تقریباً متفاوت در مازندران و همدان نیز وجود دارد.

گز، سوغات معروف اصفهان:

گز یکی از معروف‌ترین سوغات‌های اصفهان و همچنین معروف‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران است. این شیرینی در شهرهای دیگر کشور مانند همدان و کرمان نیز تولید می‌شود، اما در سازمان جهانی یونسکو به عنوان میراث ناملموس جهانی به ثبت رسیده است که نشان‌دهنده قدمت بالای این شیرینی سنتی می‌باشد.
مواد اولیه اصلی گز شامل آب، پسته، فندق، گلاب، هل، شکر، آرد برنج و سفیده تخم‌مرغ است. همچنین گز در طعم‌ها و انواع مختلف مانند گز سوهانی، زعفرانی، پسته‌ای، روکش شکلاتی و برشی تولید می‌شود.

کیک یزدی:

یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین شیرینی‌های ایرانی، کیک یزدی است. همان‌طور که نام این شیرینی سنتی خوشمزه پیداست، زادگاه آن شهر یزد می‌باشد. در دوران قاجار و با پیشرفت صنعت شیرینی‌پزی، شهر یزد به یکی از مراکز مهم شیرینی‌پزی در ایران بدل شد. شیرینی‌پزان این شهر این کیک خوشمزه را ابداع کردند و آن را “کیک یزدی” نامیدند. کیک یزدی نه تنها یک شیرینی سنتی خوشمزه است، بلکه به بخشی از فرهنگ ایران و به ویژه استان یزد تبدیل شده است. مواد اولیه این کیک بسیار ساده هستند و شامل گلاب، هل، زعفران، ماست، آرد، شکر و تخم‌مرغ می‌باشند. کیک یزدی همچنین قالبی خاص دارد که این کیک را ویژه‌تر می‌سازد. سادگی مواد اولیه دلیل اصلی طعم دلنشین این شیرینی است.

کاک، شیرینی سنتی کرمانشاه:

یکی از شیرینی‌های سنتی محبوب کرمانشاه، کاک می‌باشد که در لیست میراث معنوی استان کرمانشاه به ثبت رسیده است. در تهیه این شیرینی سنتی، مایه خمیر، پودر قند و آب را با هم مخلوط می‌کنند. سپس اصلی‌ترین نکته این دستور پخت، یعنی روغن حیوانی محلی کرمانشاه، را حرارت داده و به این ترکیب اضافه می‌کنند. پس از آن مقداری نمک و تخم‌مرغ را اضافه کرده و همه مواد را با مایه خمیر آماده شده و آرد مخلوط می‌کنند و شروع به هم زدن می‌نمایند. خمیر آماده شده را ورز داده و از آن چانه می‌گیرند و سپس به آن استراحت می‌دهند. پس از استراحت کافی، خمیر را با وردنه باز کرده و روی ساج می‌پزند. بعد از پخت، ترکیبات شکر، پودر بادام و هل را بر روی آن می‌پاشند و نان را لوله می‌کنند تا به شکل معروف کاک در بیاید.
جالب است بدانید که نوع مشابه همین شیرینی سنتی در شیراز وجود دارد که نام آن “یوخه” می‌باشد و در تعداد لایه‌ها و روغن حیوانی با کاک کرمانشاه تفاوت دارد.

انواع باقلوا:

باقلوا ریشه تاریخی بسیار غنی‌ای دارد. در گذشته‌های دور در تمدن آشور که خاورمیانه فعلی قلمرو این حکومت بوده است، نشانه‌هایی از باقلوا یافت می‌شود. بسیاری از کشورهای همسایه ایران این شیرینی خوشمزه و البته گران‌قیمت را به روش‌های خاص خودشان تهیه می‌کنند و برای مجالس با شکوه خود آن را آماده می‌سازند. معروف‌ترین نوع باقلوا مربوط به کشور ترکیه است، اما در ایران نیز انواع مختلف این شیرینی یافت می‌شود. به عنوان مثال، باقلوای “سه رنگ” یا “پرچمی” که در قزوین بسیار محبوب است. برای تهیه این باقلوا تقریباً همان مواد اولیه مشابه انواع دیگر باقلوا نیاز است؛ آرد، بادام و پسته، قند بادام، هل و مقدار زیادی گلاب و روغن اصلی ترکیبات این شیرینی سنتی خوشمزه را تشکیل می‌دهند.

ایران از نظر تنوع غذایی بسیار غنی است و می‌توان به بیش از صدها نوع شیرینی دیگر که اصالت ایرانی دارند مانند سوهان، قطاب، پولکی، نان روغنی، باسلوق و … اشاره کرد. قابل ذکر است که شیرینی‌های سنتی بسیار بیشتری در کشور ما وجود دارد که شاید کمتر دیده شده باشند یا باب میل تمامی سلایق نبوده باشند.

ذائقه ایرانی در شیرنی سنتی

در تمام شیرینی‌های سنتی معرفی شده و بسیاری از مثال‌های دیگر، می‌توان شباهت‌هایی پیدا کرد. یکی از شاخصه‌های اصلی مشترک در تمام این شیرینی‌ها، متناسب بودن آن‌ها با ذائقه ایرانی است. ما ایرانیان در شیرینی‌جات ذائقه‌ای تقریباً مشابه به یکدیگر داریم. طعمی که با کمال سادگی شیرینی و ملایمت و تازگی را به ما بچشاند، می‌تواند به راحتی جایی در سفره هر ایرانی باز کند.
به طور مثال، استفاده از عطرها و طعم‌دهنده‌های طبیعی مانند گلاب، هل، زعفران و دارچین در بسیاری از شیرینی‌های سنتی ایرانی رایج است. این مواد نه تنها طعم را بهبود می‌بخشند بلکه عطر دلپذیری نیز ایجاد می‌کنند که متناسب با ذائقه ایرانی است. همچنین بسیاری از شیرینی‌جات ایرانی به اندازه‌ای شیرین نیستند که باعث احساس سنگینی شوند. این موضوع باعث می‌شود مصرف آن‌ها لذت‌بخش‌تر باشد.
در کنار این موارد، علاقه ایرانی‌ها به مغزهایی مانند پسته، بادام، فندق و به ویژه گردو نیز مشهود است که تقریباً می‌توان آن‌ها را پای ثابت شیرینی‌های سنتی ایرانی دانست. این ویژگی‌های مشترک در بسیاری از شیرینی‌های ایرانی یافت می‌شود و نشان‌دهنده ذائقه خوب و دلنشین ایرانیان است.

کیک صحبتی متناسب با ذائقه سنتی و جدید ایرانی

امروزه به علت شلوغی روزها و کمبود وقت، نمی‌توانیم همه روزه به دنبال بهترین نوع و تازه‌ترین شیرینی برویم. بعضی مواقع به علت افت قند بدن نیازمند میل کردن خوراکی‌ای شیرین هستیم یا حتی به عنوان میان وعده در محل کار یا مدرسه هوس میل کردن یک شیرینی دلپذیر می‌کنیم. در این مواقع کیک‌های بسته‌بندی شده صحبتی با تازگی کامل و طعمی دلنشین همراه شما خواهند بود.
کیک‌های صحبتی با تلفیق و ترکیب ذائقه سنتی ایرانی با طعم‌های نوین و جذاب بهترین محصولات را برای شما عزیزان تولید می‌کنند و در تلاش هستند تا روزانه به کیفیت محصولات خود بیفزایند.
جهت سفارش محصولات تازه و خوشمزه کیک صحبتی، به این بخش مراجعه فرمایید.